Ses Sistemleri hakkında bilinmesi gerekenler..

[n/a]

Sitede ses sistemleri konusunda çok fazla bir bilgi yok, ancak baktım heveslisi çok bişeyler çizittiriyim dedim..
Unuttuğum şeyler olabilir bayadır da ilgelenemiyorum sistem işiyle ama umarım faydası olur.. Aklıma yeni şeyler geldikçe eklerim..

Öncelikle Oto müzik sistemi oluşturmanın ev sistemi oluşturmaktan daha zor olduğunu ve daha çok çaba gerektirdiğini söyliyeyim.. Bunun nedeni Otomobil'deki akustiğin sınırlı olması, hoparlörleri istediğiniz gibi yerleştirme şansınızın olmaması ve kapılarda kullanılan malzemelerin ses sistemlerine uygun olmamasıdır..

 Ses sistemi bileşenleri:


Ana ünite: Sisteminizin beyni ve başlangıç noktası. Kaset çalan, CD çalan, DVD çalan, hatta harddisk çalan vesiyonları mevcuttur. Ayrıca son zamanlarda USB belleki Ipod veya hafıza kartı okuyan modelleri bile piyasaya çıkmıştır.. İçlerindeki dahili amplifikatörlerin çıkış kalitesi düşük, güçleri sınırlıdır [Genelde kanal başına 17 watt rms değeri verirler.(Ortalama bir harici amplifikatör kanal başına 50 watt rms değeri verir)] Ayrıca ses verme karakteristikleri de üniteye göre farklılık gösterebilir.

Amplifikatör: Üniteden alınan sinyalin gücünü ve kalitesini arttırarak hoparlörlere aktrır. Amplifikatörler çok kanallı ve mono olarak ikiye ayrılırlar. Amplifikatörlerin RMS güç değerleri önemlidir, max. Değerleri pek bir anlam ifade etmezler sakın kanmayın.
   
   Çok kanallı amplifikatörler: 2 kanal ve üzeri ampliler bu sınıftadır (2,4,6) 2 kanal sağ ve sol olmak üzere bir takım hoparlörü temsil eder (ayrıca 2 kanal köprülenerek subwoofer da beslenebilir). Hoparlörlerin RMS değeri ile amplifikatörün RMS değeri orantılı olmalıdır.
   
   Mono amplifikatörler: Bu ampliler sadece tek kanala yüksek güç verirler. (Örneğin: 1x350w gibi) Subwoofer beslemek için kullanılırlar.

   Ayrıca 3 kanallı veya 5 kanallı amplifikatörlerde mevcuttur. Bunların çift kanalları stereo, tek kanalları mono çıkış verir. Tek kanal diğer stereo kanallardan daha fazla güç verir (Örn: 4x50w+1x250w gibi) Tek kanallar Subwoofer beslemek için kullanılır.

Sinyal işlemciler: Bunlar amplifikatörün içinde de olabilir, haricen de kullanılabilir. Genelde kaliteli amplifikatörlerde veya profesyonel Ana ünitelerde orta düzey kullanıcılar için yeterli sinyal işlemciler bulunur. Ancak porfesyoneller için harici işlemciler de kullanılabilir.

Hoparlör: Sesleri bize ulaştıran ses sisteminin son noktası. Hoparlörler çeşitlidir:

          Tweeter: Tiz sesleri bize ulaştırır, bass sesleri veremezler. Çapları küçüktür (2-3-4 cm), genellikle 2kHz ve üzeri frekansları çalarlar.

          Midrange: Bize orta sesleri insan sesleri, üflemeli çalgılar vs.. bu hoparlörde başlar, inceldikçe tweeter?a geçer. 200hz-3khz arasını çalabilirler. Midrange+tweeter iki yollu komponent sistemleri oluştururlar. Ebatları: 10cm-13cm-16cm olabilir.

          Midbass: Adından anlaşılacağı gibi orta bass sesleri verir, trampet vs.. gibi. 60hz-200hz arasını çalarlar. Midbass+Midrange+tweeter üç yollu komponent sistemleri oluştururlar. Ebatları:16cm-20cm olabilir

          Subwoofer: 20-80hz aralığını verirler. Davul gibi bass seslerini verirler. Ebatları:20cm-25cm-30cm-38cm-46cm olabilir. Subwoofer ebadı büyüdükçe ses kalitesi azalır, yaptıkları basınç artar. Günümüzde kutu içinde kullanılırlar

Subwoofer Kutu Tipleri:

        Kapalı kutu: Hacimleri küçüktür, ses kalitesine yönelik sistemlerde kapalı kutu kullanılır. Tepkime hızlı, sönümleme kısadır. Techno, rock gibi müziklerde başarılıdır

   Portlu kutu: Hacimleri kapalı kutuya göre daha büyüktür. Güce yönelik sistemlerde kullanılır. Tepkimesi daha yavaş, sönümlemesi uzundur. R&B, Hip-hop gibi müziklerde başarılıdır.

   Bandpass Kutu: Profesyoneller tarafından belli frekansların belli karakteristikte çalması amacıyla yapılır, karışık bir sistemi vardır..

Komponent Hoparlörler: 2 yollu ve 3 yollu olarak ikiye ayrılırlar.
   2 yollu: Tweeter+Midrange+Crossover
   3 yollu: Tweeter+Midrange+Midbass+Crossover
Crossover: Component sistemlerle gelen basit crossoverlar dır. Frekansları ayırarak doğru hoparlöre doğru frekansı yollarlar..

Koaksiyel hoparlörler: Bu hoparlörler de aynı şekilde 2 yollu veya 3 yollu (oval) olabilirler. Komponent sistemler kadar kaliteli ses veremezler, bunun nedeni bileşeni oluşturan hoparlörlerin komponentlerdeki gibi ayrı ayrı değil, birleşik olmasından kaynaklanır.

Kapasitörler: Subwooferlar çok yüksek anlık güç isteyen hoparlörler olduklarından, akü bu hoparlörlerin güç isteğine yetişemez ve subwoofer?ın tam randımanla çalışmasına engel olur. Bunu idermek için anlık güç depolayan kapasitörler kullanılır. Kapasitörlerin bir ucu, subwooferın bağlı olduğu mono ampliye, diğer ucu aküye bağlanır. Çok güçlü subwoofer kullanıldığında gerekli olur.


Ana ünite alırken dikkat edilmesi gerekenler:

-Kullanıcı seviyenize göre sinyal işlemcisi olup olmaması
-Ampli kullanılacaksa çıkış gerilimi (4 volt idealdir)
-Ampli kullanılacaksa kaç ampli (RCA) çıkışı olduğu (2 iyidir, 3 ideal)
-Subwoofer kullanılacaksa subwoofer ses kontrolünün olup olmaması
-Ipod kullanılacaksa Ipod desteği olup olmaması

Amplifikatör alırken dikkat edilmesi gerekenler:

-RMS çıkış gücünün bağlamayı düşündüğünüz hoparlörlerle uyumluluğu (Amplinin makul ölçülerde daha güçlü olması sorun yaratmaz, ancak hoparlörün daha güçlü olması sorun yaratabilir)
-Kanal sayısı
-Çok kanal bir ampliyse üzerindeki ayarlar (Gain+low pass+high pass) yeterli
-Mono ise (gain+low pass+bass boost) yeterli
-Profesyonel sistemlerde bir çok kanal ve bir mono olmak üzere iki ampli kullanılır.. (sistem konusunu ilerletmeyi düşünenlerin bu şekilde sistem kurmaları yararlarına olur)


Hoparlör alırken dikkat edilmesi gerekenler:

-RMS gücü ampliyle uyumlu mu
-iki yollu alınacaksa en ideali 16cm midrange?e sahip olanlardır. (16cm midrange'den nispeten daha çok bass alma şansınız vardır, 13cm ve 10cm midrangelerden bas alamazsınız)
-Hoparlörleri dinlemeden almamak gerekir. Satıcıyla hoparlörü dinledikten sonra beğenmezseniz başka bir alternatif deneyeceğiniz noktasında anlaşmanızı öneririm..


Bunlar dışında genel olarak:
-Amplifikatöre giden güç kablosu ile sinyal kabloları aynı yerden geçmemelidir.
-Aracın elektrik altyapısı kurmayı düşündüğünüz sistemi kaldırabilecek durumda olmalıdır. (Akü + akü kutup başları + sigorta + kablolar)
-Araç içi ses sistemlerinde kablo büyük önem taşır, kalitesiz kablo kullanımı sisteminizden sağlıklı ses almanızı engelleyebileceği gibi zarar da verebilir
-Güçlü ve temiz bir sistem kurulması düşünülüyorsa izolasyon çalışması da mutlaka yapılmalıdır

Ses sistemlerinden çok geçerli unutulmaması gereken bir kural vardır:
?Ses sistemi bir zincir gibidir, en zayıf halkası kadar kaliteli ve güçlüdür. En güçlü ve kaliteli ekipman ne olursa olsun, sistem ancak en zayıf ekipmanı kadar iyi çalar?

Sahneleme
Ses sisteminin montajla ilgili olan en önemli kısımlarından biridir..

-İlk ve en önemli kural sesin dinleyicinin tam karşısından gelmesidir.. Kendinizi bir konser salonunda düşünün, ses tam önünüzden gelir değil mi? Araç içinde de durum böyle olmalıdır. Sesin arkadan gelmesi dinleyiciyi rahatsız eder. O yüzden kuvvetli hoparlörleri aracın ön tarafında kullanmak en mantıklı tercihtir..

-Kullanıcı seviyesi sistemler için orjinal hoparlör yuvalarına montaj dışında pek bir alternatif yoktur. Bu durumda üreticinin hoparlör konumlamasına uymak zorundasınızdır..

-İleri seviye sistemler için kapı veya döşemeleri keserek kendilerine göre konumlandırma yapabilirler, Sesi ön taraftan alırken sahneyi yukarı veya aşağıya alabilirler..

Ses Sistemi Türleri

-Kullanıcı: Genel olarak Ön ve Arka tarafta toplam 2 çift (koaksiyel veya Komponent) hoparlörden oluşur.. İsteğe göre bagaja Subwoofer ve amfi eklenir.. Kullanıcılar için en ideal ses sistemi türüdür..

-Ses kalitesi (SQ) : Genel olarak Ön tarafta kaliteli bir çift komponent hoparlör, bir subwoofer ve bir veya iki amfi'den oluşur.. Tek bir çift hoparlör kullanılmasının nedeni hoparlör sayısı arttıkça ses kalitesinin azalmasıdır.. Kullanılacak ekipmanlar ses kalitesi yüksek cihazlardan seçilir.. Sahneleme çok önemlidir..

-Ses Şiddeti (SPL) : Genel olarak 3 çift veya daha fazla hoparlör , bir veya daha fazla Subwoofer ve yine bir veya daha fazla amfi kullanılır.. Ekipmanlar güçleri yüksek cihazlardan seçilir..


Montaj Videoları:

Montaj videoları Amerikanın en büyük car audio satıcılarından biri olan  Crutchfield'den alınmıştır.
Dili ingilizcedir.
Montaj kabataslak gösterilmiş olup araçlara göre farklılık gösterebilir..

Ana Ünite

Hoparlör

Amplifier

İzolasyon

Ipod

Edited by - shame on 10/01/2007  23:31:18

Bazı Ses Sistemi Üreticilerinin Web adresleri
Helix+Brax
Audison
Focal
Alpine
Rockford Fosgate
MB Quart
Pioneer
Lightning Audio
Cerwin-Vega!
JBL
Infinity
Morel
MTX
JL Audio
Orion
DLS
Xtreme
Kicker
Mutant
JVC
Clarion
Sony

EDIT: Sahneleme ve Ses Sistemi Türleri Eklenmiştir..

Edited by - shame on 28/02/2008  19:31:23

[agucba]

Ellerine sağlık. Çok güzel yazmışsın. Benim gibi birisine açıklayıcı bir bilgi oldu.

[Levent Kobaza]

Erhanım harika olmuş,ellerine sağlık

[Tufan]

Sağol Erhan, çok güzel olmuş.

[omeroguz]

Eline ve emeğine sağlık...

Bakalım ses olayına ne zaman girmeyi başaracağız

Edited by - omeroguz on 10/01/2007  11:28:13

[n/a]

erhan eline sağlık.. sitemizin yeni yapılanmasında bu gibi kaynak oluşturacak makalelere çok ihtiyacımız olacak..

[OGC]

Elinize sağlık süper bir açıklama olmuş

[n/a]

sağol erhan kısa ve net olmuş eline sağlık..

[Alfadanadam]

Teşekkürler Erhan,ellerine sağlık..

[n/a]

rica ederimm afiyett olsunn
montajla ilgilenenler için crutchfield'dan alınma montaj videolarınının linklerini koydum..
İnidirp izleyebilirsiniz..
Orada çok basitçe gösteriyor ama tabi genelde o kadar basit olmuyo aldanmamak lazım

[Alfadanadam]

Zaten Crutchfield'ın amacı bunları bizden sipariş edin, kolayca kendiniz de takarsınız demek

[Gouki]

Eline saglık abi çok faydalı bi yazı olmuş özellikle benim için..

[BARLAS]

Ellerinize sağlık, ancak bu kadar detaylı olabilirdi herhalde...

Edited by - BARLAS on 11/01/2007  17:20:31

[n/a]

Bazı ses sistemi üreticilerinin web siteleri eklendi..
afiyett olsunn..

[alfa146]

eline sağlık. güzel toparlamışsın. paylaşım için saol

[Alkan]

mazda toyota ve birkaç marka için xcarlink diye bir cihaz var cd changer bağlantısından mp3 dinlemeyi sağlayan. alfa romeoda kullanabileceğimiz böyle bir aparat mevcut mudur acaba?

[kotchero]

E ne denir tüm açıklamalar bilmek ve doğru anlatma ile orantılı , erhan cım eline sağlık...

[n/a]

Merhaba arkadaşlar;
Alfama midbass takacağım kolon ölçülerini bileniniz var mı, tweeter dahil...
Teşekkürler...

[n/a]

Ön ve Arka kapıların mid ölçüsü 16cm, tweeter'ı atmiyim ama 2.5 cm falan sanırım hiç bakmadım..

[n/a]

Teşekkürler...

[n/a]

Mrb, arkadaşlar yeni bi alfa sahibi ve yeni bir alfisti üyesi olarak ilk mesajmda selamlarımı ileteyim. Öğrenmek istedğim bişey var sitede okudum bahsi geçiyo gerçi alfa156 ya direksyndan teyp kumandasına uygun bi teyp bulabilirmiyiz ve tavsiye edebileceğiniz teyp model ve markalar...

[ATA]

Alpine'ın son çıkarttığı hemen hemen tüm modellerin uyumluluğu var ancak ara kablo ve kablo demeti kullanmanız gerekiyor ki, buda ancak siparişle geliyor. Distribitör stokta bulundurmuyor...

[Dentist]

Maliyet ne oluyor ?

[metabax]

Uyumsuzluğun mantığını hala anlayamadım ama siz bu işin içindeyseniz benden daha iyi bileceğiniz kesin. Ben sistem devrelerinin farklı olacağının farkındayım tabi ki ama bu tür elektronik aletler genelde yazılımlarla güncellenebildiğini düşünerek kullanabilirim sanmıştım, yanlış mantık yürütmüşüm demek ki.. İyi ki konuşmuşuz yoksa ciddi ciddi Amerikadan araştırmaya başlamıştım.. Peki nereden getirtmek lazım uyum sorunu yaşamamak için?

[metabax]

Bu arada uyumsuzluğun mantığını anlayamayışımın sebebi, benim soyut sizinse somut şeylerden bahsediyor olmanız.. Yani sizin son mesajınızdaki söylediklerinizden, ne bileyim kablo uyuşmaz, sokete girmez vs vs gibi sebeplerden dolayı cihazın çalışmayacağını anlıyorum..

Bense başından beri tüm bağlantılar yapılabilir ama cihazda US yazılım yüklü olacağından dolayı çalışmayacağını düşünmüştüm ve bu yüzden halledilebileceğini sanmıştım.. Eğer ilk iki satırda belirttiğim şekildeyse problem taşlar yerine oturdu demektir

Edited by - metabax on 25/07/2008  14:55:42