Selam arkadaşlar. 156’mızın sağ arka camı ne zamandır çok yavaş kapanıyordu. 2001 model araçta artık halat, halat yatağı, dişli gurubu benzeri mekanik parçalar miadını doldurmuştur diye, hiç eskisini söküp kontrol etmeden, yurtdışındaki arkadaşlara yenisini getirtmiştim ve epey bir süredir takmak için fırsat kolluyordum.
Birkaç gün önce nihayet bir fırsat yaratıp montaj işine giriştim. Aslında niyetim, “elektrikli cam mekanizması değişimi” konulu resimli bir rehber hazırlamaktı ama, işe başlayınca rehberin konusu, “eski elektrikli cam mekaniğinin bakımı”na döndü.
Öncelikle, tüm işlem boyunca kullanılacak alet edevatı sıralayayım: Yıldız tornavida, düz ağızlı saatçi tornavidası (plastik tapayı sökmek için), M10 lokma (ya da anahtar), M4 allen anahtar, T30 torx anahtar, kargaburun, klips sökücü, koli bantı.
Bunlar da işlem sırasında kullanılacak kimyasallar: Sprey gres, sentetik gres, genel temizleme spreyi, pasta cila (elzem değil)
Kapı iç kaplamasını sökmek için, kül tablasını (altında 1 adet yıldız vida var), kapı açma kolunun altındaki tapayı (altında 1 adet yıldız vida var), kapı tutamağı içindeki kauçuğu (altında 2 adet allen vida var), hoparlör kapağını ve hoparlörü (altında 2 adet yıldız vida var), kapı tutamağını (altında 2 adet civata var) sökerek kaplamayı serbest bırakacaksınız. Cam kenarındaki siyah üçgen plastiği de söktükten sonra, uygun klips sökücüleri kullanarak, sıkı geçme klipslerini attırdıktan sonra kaplamayı komple sökebilirsiniz.
Kapı içi daha önce hiç sökülmediyse, aşağıdaki resimdeki gibi bir kaplama ile karşılaşacaksınız. Bu kaplamanın yapıştırıcılarını dikkatli şekilde sökerseniz, kaplamayı aynı yapıştırıcı ile tekrar yapıştırabilirsiniz.
Bu beyaz kaplamayı da söktükten sonra, ilk olarak, mekanizmayı dışarı çıkaracağımız alttaki boşluğu kapatan, resimdeki parçayı sökmeniz gerekiyor.
Sonrasında cam düğmesini tekrar takarak, camı en alt noktaya kadar indirin. Hatırlatma: arka kapıdaki cam düğmesi takılı değilken, sürücü kapısındaki düğme de çalışmaz.
Camı en aşağıya indirin, çünkü camı mekanizmaya bağlayan bağlantıya ancak bu pozisyonda erişilebiliyor. Camı mekanizmadan sökmeden önce, 50-60 cm civarında koli bandını önceden kesip elinizin altında bir yerde hazır edin. Çünkü camı mekanizmadan söktükten sonra, mekanizmayı yerinden çıkarabilmeniz için camı tekrar kapalı konumuna getirmeniz ve orada kalması için bantlamanız gerekecek.
Camın altında bir delik var, mekanizmanın hareketli parçası üzerinde de bu deliğe geçecek bir pim var. Ancak bu pimin camdan çıkmasını engellemek için, pim ucunda plastik bir segman var.
Camı en alta indirdikten sonra ilk iş, el yordamı ile bu segmanı bulmak ve aşağıya doğru çekerek yerinden çıkarmanız gerekiyor. Segman çıktıktan sonra, kızağın bağlı olduğu kapı sacını kendinize doğru esneterek, hareketli mekanizmadaki pimi, camın altındaki delikten çıkaracaksınız. Burası önemli, pimi esneteceksiniz, camı aksi istikamete esnetmeye çalışmak kırılma riski doğurabilir. Pim camdan çıktıktan sonra camı tutan bir şey kalmadığı için, dikkatli ve dengeli bir şekilde camı elle yukarı itmeniz ve resimdeki gibi bantla sabitlemeniz gerekiyor. Camı kırarsanız karışmam
Artık, mekanizmanın motor kısmını tutan 3 somunu, kızak kısmını tutan 2 somunu ve moturun besleme soketini sökebilirsiniz. Bundan sonra mekanizmanın kapının altındaki delikten çıkabileceği uygun pozisyonu ayarlamak için, mekanizmaya kapı içinde 1-2 manevra yaptırmanız gerekebilir.
Böylece mekanizma sökülmüş oldu. Bu noktada benim karşılaştığım manzara, hiçbir aşınma emaresi gözükmeyen sapasağlam, ancak yağsızlıktan kupkuru ve epeyce tozlu bir mekanizma oldu.
Mekanizmanın bu durumunu görünce, doğrudan yenisini takmak yerine, eskisine bakım yapıp, sonuca göre yenisini akibetini belirlemeye karar verdim.
Bu noktada özellikle bir konuyu belirtmem gerekiyor. Şu ana kadar anlattığım işlemler, fazla teknik zorluğu olmayan işler. Dikkatli olmadığınız taktirde, camı kırma ihtimaliniz az da olsa var, ancak, eğer eski mekanizmayı, birazdan anlatacağım seviyede dağıtırsanız, dikkatli olmadığınız taktirde, kendinize fiziksel zarar verme ihtimaliniz de olabilir.Mekanizmayı dışarı çıkardıktan sonra önünüzde 4 seçenek var.
1. Mekanizmada hiç bir şeyi sökmeden, tamamen yüzeysel olarak temizlik ve yağlama yapabilirsiniz.
2. Sadece motoru redüktörden ayırarak, motor ve redüktör dişlilerini de temizleyip yağlayabilirsiniz.
3. Redüktörü mekanizmadan ayırarak, halat makarasını da yağlayabirisiniz.
4. Halatlar ve kızak dahil tüm mekanizmayı dağıtarak, tüm mekanizmayı pırıl pırıl yapabilirsiniz.
Birinci ve ikinci yöntem, geri toplayamama konusunda risk taşımıyor. Üçüncü yöntemde redüktörü sökerken, yanlışlıkla makarayı da yerinden çıkartmasanız, optimum çözüm bu, ancak kazara makarayı boşaltırsanız, otomatikman 4. yönteme geçmiş olursunuz. Dördüncü yöntemde mekanizmayı tekrar toplamak çok kolay değil. Mekanizmadaki çelik halat, aşırı şekilde gergin. Başta yaptığım güvenlik uyarısının sebebi de bu. Eğer bu tip işlere daha önceden el aşinalığınız yoksa, parmaklarınızı yaralamanız mümkün.
Ben, genelde “ya hep, ya hiç” kafasında olduğum için, ayrıca, çuvallarsam, zaten elimde komple sıfır mekanizma olduğu için 4. yöntemi seçtim.
Redüktör motor ikilisini gövdeye bağlayan 4 yıldız vidayı sökerek redüktörü frezeden çıkarın. Yuvasına sıkı geçme oturan makarayı yerinden çıkardığınız anda, halatları geren 2 yayı boşaltıp, geri dönülmez noktayı aşmış olacaksınız.
Motor üzerindeki 3 yıldız vidayı sökerek redüktör ve motoru birbirinden ayırın. Redüktörün üzerindeki kapak perçinli olduğu için, içindeki dişlileri daha fazla dağıtamazsınız. Benim tavsiyem, resimdeki gibi, motor dişlisinin girdiği delikten sıvı gres ve gres basarak güzelce yağlayın. Çözücü ile temizlerseniz, sonrasında içindeki çözücüyü tamamen temizleyemeyeceğiniz için tavsiye etmem. Motor milindeki sonsuz dişliyi de güzelce gresleyip, redüktörün makaraya geçen dişlisinin etrafına sıvı gres sıktıktan sonra motor ve redüktörü tekrar birleştirin.
Çelik halatları, sarılı oldukları makaradan boşaltın. Bunu yaparken, hangi halatın, makaranın ne tarafına sarıldığına dikkat edin. Halatların boyları birbirinden farklı, bu nedenle, hangi halat üstte sarılı, hangisi altta sarılı önemli. Makara ve makara yuvasını güzelce temizleyin ve gresleyin.
Kızak üzerideki hareketli sarı parçayı kızak üzerinde kendinize doğru çekerek, kızaktan kurtarabilirsiniz. Aynı hareketin tersi yaparak da kızağa takabilirsiniz. Kızağın başından, kornişe perde takar gibi yürütmenize gerek yok. Halatları sarı parçadan sökmeden önce, hangi halat alttan geliyor, hangisi üstten geliyor, buna dikkat edin. Sonrasında, sarı parçayı da temizleyip gresleyin.
Halatları söküp güzelce temizleyin, ardından gresleyin. Gresli halatı siyah halat borusu içinde gezdirerek, 2 ayrı halat borusunun içlerinin de iyice yağlanmasını sağlayın.
Kızağın kendisini yağ çözücü bir temizleyici ile temizleyin. Bu noktada, kızakta çözücünün almadığı çok hafif pütürler vardı ama galvaniz yüzeye zımpara vurmak istemedim. Pasta cila ile güzelce ovalayınca, pütür filan kalmadı.
Tüm temizlik ve yağlama bittikten sonra toplama işi başlıyor. Halatların yay olmayan uçlarını sarı parçaya takın, sonra da sarı parçayı kızağa takın. Halatların diğer uçlarını, söktüğünüz şekilde makaraya takıp, halatları makaraya sarın ve makarayı yuvasına oturtun.
Redüktör ve motor ikilisini mekanizmaya monte etmeyin, edeseniz sarı parçayı elle hareket ettiremezsiniz. Sarı parçayı, kızağın makara olmayan ucuna yürütün, halat, resimdeki gibi makaranın dışında olsun.
Şimdi en zor yere geldik. Halatı makaranın üzerindeki küçük çentiğe tutturun ve karga burunun bir ucu ile halatı makaraya sıkıştırırken, kargaburunun diğer ucunu makara üzerindeki çıkıntılara yerleştirin ve kargaburunu çevirerek, halatı germeye ve makaranın üzerine doğru zorlamaya başlayın. Bu dediklerimi yaparken fotoğraf çekmem mümkün olmadığı için, ancak sözle anlatabiliyorum. Ancak burada çok dikkatli olun. Eğer parmağınızı makara ile halat arasına sıkıştırırsanız, emin olun canınız çok yanar.
Halatı makaradan geçirdikten sonra, redüktör motor ikilisini de yerine vidaladığınızda, mekanizmanın bakımı tamamlanmış olacak.
Artık mekanizmayı, söküm sırasındaki işlemlerin tersini yaparak kapıya takabilirsiniz. camı mekanizmaya takarken, yine camı değil kızağı esnetmeye dikkat edin.
Herşey yolunda gittiyse, sonuç aşağıdaki gibi olacak:
https://youtu.be/ReQnFspHWx0Birkaç gün sonra gelen ekleme:Sağ cam bakım sonrası yeni gibi olunca, bu sefer sol cam bana yavaş gelmeye başladı ve onu da sökmeye karar verdim (Dikkatli arkadaşların muhtemelen farkettiği, temizlik öncesi fotoğraftaki mekanizmanın sola, temizlik sonrasındakinin sağa ait olmasının sebebi bu). Bu sefer 3. yöntemi kullandım. Mekanizmayı kapıdan sökmek tamamen aynı. Ancak bu sefer, redüktör ve motoru söktükten sonra, makarayı yerinden çıkarmadım ve böylece halatları boşaltmamış oldum.
Motor ve redüktörü birbirinden ayırarak, aynı önceki yöntemdeki gibi temizleyin.
Sonrasında, makarayı ve üzerine sarılı halatları sprey temizleyici ile temizlerken, makarayı devamlı aşağıdaki şekilde tutarak, yerinden çıkmamasını sağlayın.
Makarayı temizledikten sonra, motor ve redüktörün montajını yapın. Kızağı temizleyin ve yağlayın. Bu noktada bakımı sona erdirebilirsiniz. Ancak benim tavsiyem, motora dışarıdan 12 VDC vererek mekanizmayı çalıştırmanız ve böylece halatın ve kızağın temizlenmemiş ve yağlanmamış bir noktasının kalmamasını sağlamanız. Motorun uçlarına bağladığınız + ve - kablolarının yönünü değiştirerek mekanizmayı aşağı ve yukarı çalıştırabilirsiniz.
Bu noktada önemli bir hatırlatma yapmalıyım. Mekanizma aşağı yöne çalışırken, hareket sonunda bir stoper var, ancak yukarı yönde harekette herhangi bir stoper yok. Yani, yukarı yönde motora gereğinden fazla süre elektrik verirseniz, sarı parça kızaktan çıkar ve daha kötüsü, kırılabilir. Bu noktaya çok dikkat etmelisiniz.Mekanizmanın temizliğini tamamladıktan sonra, yine aynı şekilde kapıya montajını yapacaksınız ve bakım işlemi tamamlanmış olacak.
Elimden geldiğince fazla detay vererek, cam mekanizmasına ne şekilde bakım yapabileceğinizi anlattım. Eğer siz de aynı dertten muzdaripseniz, bu bakımı kesinlikle tavsiye ederim. Sonuç mükemmel oluyor. Eğer sağ arka camınızda, bakım ile halledilemeyecek bir problem varsa da, elimde bir adet satılık komple sağ arka cam mekanizması var
Hepinize kolay gelsin.