ESP hayat kurtarır!

[tughan]

Mercedes'in S600 Coupe modeliyle hayatımıza giren ESP sistemi kısa sürede vazgeçilmez donanımlar listesine girdi

Sıfır otomobil satın almaya karar verdiniz. Fiyat ve boyutlar kadar güvenlik kriterini de göz önünde bulunduruyorsunuz. ABS, hava yastıkları anlaşılır da bu ESP?de neyin nesi?

Şimdi bunun için 1000-1500 YTL daha fazla vermeye değer mi? Onun yerine bir sunroof çok daha fiyakalı olurdu.
İşte bu tip ikilemleri ortadan kaldırmak ve ESP?nin önemini hafızalara kazımak için minik bir araştırma yaptık.
Uzun şekliyle Elektronik Stabilite Programı, bilinen kısaltılmış haliyse ESP?.Bundan tam on yıl önce tanıştığımız bu teknolojik ekipmanın kahramanlarıysa Bosch ve Mercedes?
1995 yılında S600 Coupe modelinde standart olarak sunulan bu sistemi inceleyen otomobil üreticileri kısa süre içinde kendi ürünlerine taşıdılar. On yıl önce Mercedes?in ancak amiral modelinde kullanabildiği bu sistem, şimdilerde mini sınıftaki otomobillerin bile donanım listesi süslüyor.
Gelelim ESP?nin yaratılış öyküsüne?Hikayemiz ?50?li yılların sonuna kadar uzanıyor. O zamanki Mercedes şef mühendisi Fritz Narlinger, tekerleklerin boşa dönmesini engelleyen bir sistemin patentini almıştı. Ancak o yıllarda bunu gerçekleştirebileceği bir teknoloji (sensörler, işletim sistemleri) bulunmuyordu. ESP?nin fitili 1978 yılında Mercedes?in ABS sistemini bulması ve bunu otomobillerinde kullanmaya başlanmasıyla ateşlendi.
Lastiklere müdahale eden ilk elektronik sistem olan ABS kısa sürede geliştirilerek 1981 yılında çekiş kontrol sistemi adındaki ASR yaratıldı. ASR sistemi kalkış anında tekerleklerin boşa dönmesini önlüyordu. Ama hala ESP?nin elektronik düzeneği kurulamamıştı. Bazı firmalar ESP benzeri çalışan hidrolik ve mekanik sistemler üzerinde çalışmalarını sürdürüyordu. Bunun sonucunda kilitli diferansiyel olarak tabir edilen teknolojiler doğdu. Takvim yaprakları 1994 yılını gösterdiğindeyse tamamen elektronik olarak çalışan ilk stabilite kontrol sistemi ortaya çıktı. İsveç?te buzlu bir göl üzerinde tanıtılan Mercedes S600 Coupe işte bu hayati güvenlik ekipmanını taşıyordu. Otomobil dairesel pistte savrulmadan dönerken, sistemi taşımayan aynı otomobil bir türlü izinde ilerleyemiyordu. Prömiyerin bir yıl sonrasındaysa ESP sistemi S600 Coupe modelinde standart olarak sunulmaya başlandı. Ardından Mercedes?in tüm modellerinde yer verildi. Bosch, ESP teknolojisini diğer markalara da pazarlayarak sistemin tüm dünyada yayılmasını sağladı. İlk yıllarda 8 kg gibi bir ağırlığa sahip olan ESP?nin 2002 yılında tanıtılan sekizinci jenerasyonunda ağırlık 2.3 kg kadar düşürüldü.

ESP nasıl çalışıyor?

ESP sistemi temelde tekerleklere yerleştirilen bir kaç adet sensör, işletim bölümü ve müdahale bölümünden oluşuyor. Sensörler önden veya arkadan kayma durumundan boş dönen tekerleği tespit ediyor. Ardından bu bilgiyi sistemin kalbine gönderiyor. İşletim bölümü kaymanın düzeyini belirleyerek hangi tekerleklere ne miktarda fren basıncı uygulayacağını belirliyor. Sonra frenlemeyi yapacak üniteye bu bilgileri gönderip gerekli frenlemenin gerçekleşmesini sağlıyor. Fren uygulanan tekerlek yere tekrar güç iletmeye başlayarak, otomobilin izine dönmesini sağlıyor. Yaşam kurtarma konusunda iddialı olan ESP sistemiyle donatılan Mercedes marka araçlar geçtiğimiz yıl yüzde 42 oranında daha az kazaya karışmış. Amerikan Otoyol Güvenlik İdaresi (NHTSA) tarafından 1997-2002 yılları arasını kapsayan başka bir araştırmaya göreyse; savrulmadan dolayı yaşanan ölümcül kazalar ESP sayesinde yüzde 30 oranında azalmış. SUV sınıfındaki kaza oranındaki azalmaysa yüzde 63?lere kadar yükseliyor.

Edit: Resimlerdei Ekleme Hatası Düzeltildi

Edited by - SerCy on 08/10/2006  03:34:04

[master]

ESP'yi istediğimiz zaman kapatabiliyorsak ve araba takla atsa dahi kendiliğinden devreye girmiyorsa o zaman güzel bir donanım.

Ancak Megane RS'deki gibi 50 km/s'nin üstüne çıkınca istemeseniz de devreye giren veya Mercedes E serisindeki gibi devreden çıkarsanız bile arabayı çok zorlayınca kendiliğinden devreye giren bir ESP olacağına olmamasını tercih ederim.

Türkiye yollarında ESP kesinlikle gerekli birçok marka için. Geçen gün 156'nın yol tutuşuna tekrar hayran kaldım , yolun ortasında duran arabaya zarar verebilecek bir parçayla önümdeki arabanın kaçmasıyla karşı karşıya kaldım ve çok çok sert direksiyon hareketleriyle ancak kurtarabildim ve araba ilk hamleden sonra kendini bıraktıysa da sonra düzeltmek için yaptığım hamlelere çok iyi cevaplar verdi. Ancak bütün araçların yol tutuşu 156 kadar iyi olmadığından illa ki ESP lazım. Fakat dediğim gibi , istediğim zaman da o ESP'yi kapatabilmeliyim ki gerçekten araba kullanmanın zevkine varayım

[n/a]

Ufak bir hatırlatma benden gerçi çoğumuz biliyoruzdur ama yinede bilmeyenler olabilir ESPnin bir işe yaraması için kesinlikle frene temas edilmemeli...

[Tufan]

quote:
Ufak bir hatırlatma benden gerçi çoğumuz biliyoruzdur ama yinede bilmeyenler olabilir ESPnin bir işe yaraması için kesinlikle frene temas edilmemeli...

yanlışlık olmasın? bildiğim kadarıyla alfadaki tüm elektronik sistemler sensörler vasutasıyla ortaklaşa çalışıyor. bunu mu kastettiniz bilmiyorum ama abs devreye girince esp devreden çıkmıyor yani.

1 yıl kadar önce gümüşsuyu yokuşundan inerken önümdeki minibüsü sağa doğru keskin virajda solladım ve ani fren yapmak zorunda kaldım. eğim, açı ve yağmur birleşince önce abs çalıştı, sonra esp devreye girdi, araba önce titredi, sonra sallanıp kendine geldi başka araba olsaydı sanırım 3 sayfa haberlerine çıkardım.

[n/a]

yok esp devreye girecekken kilit fren yaparsanız ve ayağınızı frenden çekmezseniz 3. sayfa haberlerine çıkarsınız demek istemiştim..
Yani frenleme devam ederken esp devreye girmiyor..

[n/a]

quote:
yok esp devreye girecekken kilit fren yaparsanız ve ayağınızı frenden çekmezseniz 3. sayfa haberlerine çıkarsınız demek istemiştim..
Yani frenleme devam ederken esp devreye girmiyor..

Abi bence bir yanlışlık var, ESP hem gaza basarken hem de frende faal kalabiliyor diye biliyorum. Ki zaten ESP olan otomobilde ABS de olduğu için, kilit fren yapilamiyor ki