Hibrid Sistem Nedir? Ne, hangi anlama geliyor... ?

[admin]

HYBRID SİSTEM NEDİR?

Ne anlama geliyor... ?

Otomobillerin güç ünitelerinin elektriklendirilmesine çok yönşü olarak ele almak gerekmeketedir; İçten yanmalı motorun daha ekonomik olmasını sağlayan Mikrohybrid'ten hidrojen yardımı ile elektriği aracın kendisinin ürettiği Yakıt Hücresi'ne kadar seçenekler mevcut.

Mikrohybrid (μHEV)
Verimlilik. Mikrohybrid sisteminde elektrikli sürüşün hiç bir anlam taşımamaktadır, burada amaç sadece içten yanmalı motorun verimliliğini yükseltmek. En tanınmış μHEV fonksiyonu, otomobil durduğunda motoru durduran ve sürücü ayağını fren pedalından çektiğinde motorun tekrar çalışmasını sağlayan Stop-Start otomatiği. İkinci sistem ise aracın 12V elektrik sisteminin desteklenmesi. Bu durumda aracın dinamosu, araç sadece yavaşladığında veya ayak gazdan çekildiğinde elektrik üretmekte, hızlanma esnasında elektrik üretilmemektedir.

Mildhybrid (MHEV)
Hızlanma/Güç. Mildhybrid sisteminde motora bir elektrik motoru artı güç sağlamaktadır. Bunun için bir starter jeneratörü ve küçük bir elektrik motoru marş motoru ile dinamonun yerini almaktadır. Starter jeneratörü içten yanmalı motor ve şanzıman arasında yer alıp krank miline bağlıdır. Buradan kayış yardımı ile çalışan jeneratör, motorun hızlanma esnasındaki gücüne destek vererek artı güç sağlamakta, güç paylaşımı yapmakta. Jeneratör bunun yanında süzülme esnasında (yani trafikte normal şartlarda ilerler iken) içten yanmalı motora artı güç sağlayarak, onun daha az tüketmesine destek olmakta. Performans odaklı Mildhybrid sisteminde standart 12V yetersiz kaldığından bazı üreticiler 48V ile çalışmakta (Örnek tanımıtımı yeni yapılan Maserati Ghibli Hybrid). MHEV'de sadece elektrik gücü ile seyahat mümkün değil, ancak %15'e kadar yakıt tasarrufuna ulaşmak mümkün.

Fullhybrid (HEV)
İki veya daha fazla motor. Fullhybrid ile sadece elektrik gücü ile sürüşle mümkün ancak küçük bataryalar (bir veya iki kW/s) sebebi ile sadece çok sınırlı bir mesafede mümkün. İçten yanmalı motor ve eletrik motoru beraber çalışmaktalar. Hızlanma esnasında e-motor içten yanmalı motora güç desteği sağlar iken, yavaş ilk kalkış esnasında, park manevralarında veya az güç gereksiniminde tek başına da çalışabilmektedir. Frenleme esnasında ortaya çıkan ısı enerjisi ile bataryalar tekrar dolmaktadır (Örnek Toyota'nın hibrid modelleri). Seriell-Fullhybrid sisteminde, mesela Honda'nın kullandığında, araç sadece e-motor ile hareket ettirilmektedir. İçten yanmalı motor sadece belirli güç greksinim durumlarında şanzımana bağlanmakta, bunun haricinde içten yanmalı motor sadece ikinci bir elektrik motorunun çalışmasını sağlayarak ikinci e-motorun bir jeneratör vazifesi görerek küçük lityum iyon bataryalarının dolmasını sağlamakta.

Plug-in-Hybrid (PHEV)
Eletrik Prizi. Plug-in-Hybrid sisteminde çalışma şekli genel olarak elektrik yönüne kaymakta. Bu sebeple lityum iyon pillerinin kapasitesi (genellikle 10 ile 15 kW/s) ve fiziki yapıları çok daha büyük. Bu bataryalar sayesinde 50 km (veya bazı modellerde daha fazla)'ye kadar saf elektrik ile sürüşler mümkün. Rekuperasyon (frenlemedeki ısı enerjisinin elektrik enerjisine çevrilmesi) ile bataryaların doldurulması mümkün olmadığından, aracın bir elektrik tesisatına bağlanması gerekmektedir. Ön aksın içten yanmalı motor ve arka aksın elektrik motoru ile desteklendiği tasarımlarda, dört tekerden çekiş sistemi ortada bir kardan miline ihtiyaç duymadan gerçekleşmiş oluyor. Buna örnek olarak yeni jenerasyon Jeep Renegade 4xe Trailhawk verilebilir.

Elektrik Bataryalı Araç (BEV)
Batarya Paketi. Elektrikli otomobilde, daha doğru ifade ile BEV'de, içten yanmalı motor tamamı ile ortadan kalkmış durumdadır. Aracın büyüklüğü ve bulunduğu sınıfa göre bir, iki veya üç adet motor ön, arka veya her iki aksa güç aktarımı sağlamakta. İhtiyaç duyulan elektrik enerjisi aracın tabanına boylu boyunca döşenen ve 20 ile 100 kW/s'e kadar elektrik depolayabilen bataryalardan sağlanmaktadır. Bataryaların kapasitesi yanında aracın ne kadar elektrik harcadığı veya harcamadığı kriteri, aracın bir dolum ile ne kadarlık bir menzile ulaşabildiğinde büyük rol oynamaktadır. Yine de genel kural olarak 100 km'de 20 kW/s'lik bir tüketim hesabı üzerinden gidilmekte. Uzun menzilli yolculukların ne kadar sürede tamamlanabileceği de bataryaların tekrar doldurulması ile ilişkili bir durum. Model bazında araçlar 50 ile 270 kW enerji ile şarj edilebilmekteler.

Yakıt Hücreli Araç (FCEV)
Hidrojen. Fuel Cell Electric Vehicle elektrik ile ilerlemektedir ki bu elektrik aracın kendisi tarafından yakıt hücrelerinden elde edilmektedir. Elde edilen elektrik, Fullhibrid araçların lityum iyon bataryaları gibi küçük hacme sahip bataryalarda ara depolanmakta. İhtiyaç duyulan elektrik aracın tabanında yer alan yüksek basınç tanklarındaki hidrojenden elde edilmektedir. Bataryalı araçlara göre avantajı, şimdiden 500 km üzerinde menzile sahip olmaları. Dezavantaj ise, Almanya'da bile sadece 84 adet hidrojen yakıt istasyonunun bulunması ve şu anda hiç bir FCEV aracının arz edilmemesi.

NOT: Konu içerisinde Alfa Romeo geçmese bile Gececiler-Gündüzcüler başlığı altında kaybolmasına razı gelemedik, bu sebeple Teknik Bilgiler, Teknik Yardım altına ekledik.

[coyote]

Asıl içten yanmalı motorun yanında yardımcı bir elektrik motoru da varsa "Hybrid" deyip geçiyorduk ama, onun da farklı türleri varmış. Bilgilendirme için teşekkürler.